
✈️ Havalimanında veya Havayolunda Grev: Yolcular Ne Yapmalı, Hakları Neler?
Avrupa’daki birçok havalimanında ve havayolu şirketinde zaman zaman grevler yaşanabiliyor. Özellikle pilotlar, kabin personeli ya da güvenlik görevlilerinin iş bırakma eylemleri, binlerce yolcunun seyahat planlarını altüst edebiliyor. Peki böyle bir durumda yolcuların hakları neler, neler yapılmalı?
✅ Yolcunun En Temel Hakları
- Ulaşım garantisi: Havayolu şirketi veya paket tur kapsamında ise seyahat acentesi, yolcunun varış noktasına ulaşmasını sağlamak zorundadır.
- Doğru muhatap: Biletinizi direkt olarak havayolundan aldıysanız, başvuracağınız yer uçuşu gerçekleştiren havayoludur. Pauschalreise (paket tur) kapsamında aldıysanız, hem havayolu hem de tur operatörü sorumludur.
✈️ Uçuş İptalinde Yolcunun Seçenekleri
1. Alternatif Uçuş (Ersatzflug)
- Yolcular, havayolundan başka bir uçuşla varış noktalarına ulaştırılmalarını talep edebilir.
- Bu, kimi zaman aynı gün olmayabilir; ertesi gün veya daha ileri tarihe sarkabilir.
- Bekleme süresine bağlı olarak yolculara ücretsiz yemek, içecek, telefon/e-posta imkânı sağlanmalı.
- Gecikme ertesi güne sarkarsa otelde konaklama ve ulaşım masrafları havayolunun sorumluluğundadır.
- Havayolu bu hizmetleri sunmazsa, yolcular kendileri ödemeyi yapıp fatura ve makbuzları saklayarak iade talep edebilir.
2. Bilet İptali ve Ücret İadesi (Rückerstattung)
- Yolcu, uçuşu iptal edip bilet ücretinin iadesini talep edebilir.
- Havayolu, ödemeyi 7 gün içinde iade etmek zorundadır.
- Yolcu isterse kendisi başka bir uçuş veya ulaşım aracı ayarlayabilir.
- Ancak bu seçeneği kullanmadan önce başka havayollarında yer olup olmadığını kontrol etmek faydalı olacaktır.
???? Tazminat (Ausgleichszahlungen) Hakkı
- Avrupa Birliği Fluggastrechte-Verordnung (EC 261/2004) kapsamında yolcular, 250 ile 600 Euro arasında tazminat alma hakkına sahiptir.
- Mesafe arttıkça tazminat tutarı da yükselir.
- Önemli nokta: Kendi çalışanlarının (pilot, kabin personeli) grevi, “olağanüstü durum” sayılmaz. Yani havayolu tazminat ödemekten kaçınamaz.
- Avrupa Adalet Divanı (EuGH) da 23 Mart 2021 tarihli kararında (Az.: C-28/20) bu hakkı teyit etmiştir.
???? Paket Tur (Pauschalreise) Yolcuları Daha Güvencede
- Uçuş, otel ve diğer hizmetleri paket halinde satın alan yolcuların muhatabı tur operatörüdür.
- Tur operatörü, gerekirse başka bir havayolu veya uçuş ayarlamak zorundadır.
- Grev nedeniyle ek masraflar (otel, yemek, taksi vb.) da tur operatörünün sorumluluğundadır.
- 5 saati aşan gecikmelerde, yolcular günlük tur bedelinden saat başına %5 (en fazla %20) oranında indirim (Reisepreisminderung) talep edebilir.
???? Sonuç
Grevler seyahat planlarını zorlasa da yolcular AB yolcu hakları yönetmeliği sayesinde güçlü bir korumaya sahiptir.
- Alternatif uçuş veya bilet iadesi hakkı her durumda geçerlidir.
- Havayolu, gecikme süresine göre yemek, konaklama ve ulaşım sağlamak zorundadır.
- Tazminat hakkı, özellikle şirket içi grevlerde yolcuların vazgeçilmez yasal hakkıdır.
- Paket tur yolcuları ise ek olarak tur operatöründen destek ve fiyat indirimi talep edebilir.
·