Değerli Okurlar;
Bu yazımda sizlere Muğla İli sınırları içerisinde bulunan Kaunos Antik Kenti hakkında bilgi vereceğim keyifle okumanız dileği ile;
Antik Çağ’da ticari açıdan önemli bir liman kenti iken denizin dolmasıyla liman özelliğini yitiren Kaunos, Muğla ili Ortaca ilçesi Dalyan mahallesi sınırları içerisinde bulunmaktadır.
Tarihin babası olarak adlandırılan Heredot’a göre Kaunos halkı, Karia’nın yerli halkından olmalarına rağmen kendilerini Giritli sayıyorlardı.
Tanınmış Coğrafyacı Strabon da Kaunos’un tersanesinin ve ağzı açılıp kapanabilen bir limanının bulunduğunu yazmıştır.
Kenti kimin kurduğu konusunda yapılan araştırmalar neticesinde kenti, ikiz kız kardeşi ile uygunsuz ilişki kurduğu için sürülen Miletos’un oğlu Kaunos’un kurduğu söylenmektedir.
Ortaca ilçesi Dalyan Mahallesinde nehrin yamacında görülebilen kaya mezarlarının MÖ 4. Yüzyılda yapıldığı, daha sonraları Roma Dönemi’nde de kullanıldığı bilinmektedir. Mezar tiplerinin ise Lykia tipi mezarlar olduğu, mezarların içinde ölülerin üzerine yatırıldığı üç adet taş yatak bulunduğu söylenmektedir.
Perslerin Anadolu’yu bütünüyle ele geçirmesinden sonra kent Mausolos’un yönetimine girmiş, MÖ 334 yılında İskender’in Persleri yenmesi üzerine Prenses Ada’nın, sonra Antigonos’un, daha sonra Ptolemaios’un yönetimine girmiştir. Bir süre de Rodos Krallığı, Bergama Krallığı ve Roma İmparatorluğu egemenlikleri altında kalmış, daha sonra limanın alivyonlarla dolmasıyla önemini büyük ölçüde yitirmeye başlamıştır.
Akropol 152 metre yükseklikteki tepeye kurulmuştur. Surların kuzey yönünde olanı Orta Çağ’dan kalma surlar olup, uzun sur limanın kuzey yönünden başlayıp Dalyan Köyü’nün ilerisindeki sarp kayalığa kadar uzanmaktadır. Surun kuzey kısmı Mausolos döneminde yapılmış olup, kuzeybatı yönündekiler de Helenistik Dönem’den kalmıştır. Limana doğru olanlar ise tarihi kaynaklara göre Arkaik Devir’den kalmadır.
Tiyatro ise akropolün eteğinde bulunmaktadır. Tiyatronun 33 adet oturma sırası mevcuttur. Tiyatronun batı yönündeki yapı kalıntılarından biri bazilika tipi kiliseye aittir.
Aşağıda tamamlanmayan bir daire biçiminde örülmüş ve yivsiz sütunları bulunan yapının arkasında üç basamakla yükseltilmiş podyum bulunur. Burada tapınağın kalıntıları görülür. Daire biçimindeki yapının ne olduğu ise halen gizemini korumakta olup ne olduğu bilinmemektedir.
Eski liman olarak da bilinen Sülüklü Göl’ün kuzey tarafında yapılan son kazılarda stoa ortaya çıkarılmış. Çevresinde de birçok heykel kaidesi bulunmuş, ama heykeller bulunamamıştır. Stoanın yakınındaki çeşme günümüzde restore edilmiştir.
Muğla İli Ortaca İlçesi Dalyan Mahallesi sınırları içerisinde bulunan bu kalıntıları gezip görmenizi tavsiye ederim. Ulaşım oldukça kolaydır. Ortaca ilçesine geldikten sonra Dalyan mahallesine geçeceksiniz. Dağın yamacında bulunan antik mezarlar hemen göze çarpar. (Kaynak Muğla Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü İnternet Portalı)
Saygılarımla
