Zeybek, Batı Anadolu yöresinde yaygın olarak görülen ve halen güncelliğini koruyan bir halk oyunu türüdür. Zeybek kendi içinde de türlere ayrılmaktadır:
Tek kişi tarafından ya da birkaç oyuncunun çember şeklinde dizilmesiyle oynanır. Zeybek, halkı koruyan halkın önünde siper olan cesur bir adamı temsil eder. Zeybek oynayan dansçı, kollarını omuz hizasında, elleri başıyla aynı hizada olacak şekilde iki yana doğru açar ve bazı oyunlarda kollarını dirseklerden hafif bir şekilde kırar. Büyük adımlar atarak ağır hareket eder. Ara sıra yere doğru eğilerek dizini yere dokundurulması gerekir ki bu zeybek oyununun en belirgin hareketlerindendir.
Bu tarzda oynan zeybekler, İzmir, Aydın, Manisa, Denizli, Muğla taraflarında görülen zeybek türleridir. Buna Balıkesir'in Ege sahilleri ve Çanakkale de dahil edilebilir.
Zeybek oyununu yöresel olarak belirtmek gerekirse;
Yöresel anlamda Zeybek Oyunu, Ege Bölgesinin İç Ege illeri kapsamında bulunan; Kütahya, Uşak, Bursa, Afyonkarahisar, Balıkesir'in bilhassa doğu kısımları olacak şekilde, Eskişehir ve Bilecik kaşıklı zeybek tavrı etkisinde kalmıştır. Yine Ankara taraflarında oynanan bu türde oyunlar kaşıklı zeybek kategorisine girer. Kaşıklı zeybek oyun karakteri Sinop'a kadar uzanan Batı Karadeniz Bölümü'nü de içine alan bir oyun türüdür.
Burdur, Isparta, Antalya, Muğla-Fethiye ve Denizli'nin güney kısımları (Acıpayam çevresi) "Teke" zeybekleri içine girer ve burada kıvrak ezgilere rastlamak mümkündür.
Balıkesir'in iç ve güney kısımlarında ise kırık zeybek (güvende) oyunlarına rastlanır.
Zeybeğin ortaya çıkışının bağbozumu şenlikleriyle ilgisi olduğu rivayet edilir. İlk Çağlarda Anadolu da şarap içme, üzüm ezme gibi işler, değişik şölenlerle, festivallerle ve danslarla kutlanıp, yüceltilirmiş. Zeybek oyununda ayakların daha çok performans göstermesinin nedeni üzüm ezme ritüelinin taklit edilmesine işaret ettiği söylenir. Ayrıca zeybeklerin, başlarına bağladıkları oyalı ve işlemeli birtakım aksesuarların üzüm taneleri, asma yaprakları gibi bir takım ilişkili öğeleri simgeledikleri bilinir.
Muğla yöresinde de diğer Ege illerinde olduğu gibi, düğünlerde, nişan ve sünnet eğlencelerinde Zeybek Oyunu mutlaka oynanır.
