9 Kasım: Almanya’nın Kader Günü
Bir tarih, beş dönüm noktası: 1848 – 1918 – 1923 – 1938 – 1989
Almanya tarihinin en çok hatırlanan günlerinden biri hiç kuşkusuz 9 Kasım. Bu tarih, farklı yıllarda yaşanan birbirinden önemli olaylarla ülkenin kaderine yön vermiş, kimi zaman umut, kimi zaman da trajediyle anılmıştır.
1848 – Özgürlük Uğruna Kurşuna Dizilen Bir Devrimci
19.yüzyılın ortalarında Almanya’da özgürlük ve demokrasi talepleri yükselirken, devrimci siyasetçi Robert Blum bu mücadelenin öncülerindendi. Frankfurt Ulusal Meclisi milletvekili olarak Viyana’daki devrimcilere destek veren Blum, dokunulmazlığı olmasına rağmen tutuklanarak 9 Kasım 1848’de idam edildi. Blum’un ölümü, demokrasi idealine adanmış bir sembol olarak hafızalara kazındı.
1918 – İmparatorluk Biter, Cumhuriyet Başlar
Birinci Dünya Savaşı’nın yıkımı, milyonlarca can kaybı ve halkın umutsuzluğu Almanya’da köklü bir değişimi beraberinde getirdi. 9 Kasım 1918’de Şansölye Prens Max von Baden, Kaiser II. Wilhelm’in tahttan çekildiğini açıkladı. Aynı gün Sosyal Demokrat lider Philipp Scheidemann, Berlin’deki Reichstag binasının balkonundan Almanya Cumhuriyeti’ni ilan etti. Böylece monarşi sona erdi, Almanya’da yeni bir demokratik dönem başladı.
1923 – Hitler’in Başarısız Darbe Girişimi
Cumhuriyetin ilk yılları istikrarsızlıkla geçti. 9 Kasım 1923’te Adolf Hitler, General Erich Ludendorff ile birlikte Münih’te “Birahane Darbesi” olarak bilinen kalkışmayı başlattı. Weimar Cumhuriyeti’ni devirmeyi hedefleyen darbe girişimi başarısız oldu. Hitler tutuklandı, Nazi Partisi (NSDAP) kapatıldı. Ancak bu olay, Hitler’in ileride kuracağı diktatörlüğün ilk işaretlerinden biri olarak tarihe geçti.
1938 – Kristal Gece: Yahudilere Yönelik Şiddet
Nazilerin iktidarda olduğu 1938 yılında, 9 Kasım gecesi Almanya genelinde Yahudi halkına yönelik sistematik saldırılar düzenlendi. Sinagoglar yakıldı, işyerleri tahrip edildi, binlerce Yahudi tutuklandı ve toplama kamplarına gönderildi. Tarihe “Kristal Gece” veya “Reichspogromnacht” olarak geçen bu olay, Holokost’un başlangıcı olarak kabul ediliyor.
1989 – Berlin Duvarı Yıkıldı, Almanya Yeniden Birleşti
İkinci Dünya Savaşı’nın ardından ikiye bölünen Almanya’da, yıllarca süren ayrılığın sonu da yine 9 Kasım’da geldi. Doğu Almanya’da artan protestolar ve kaçışların ardından, 9 Kasım 1989’da hükümet yetkilisi Günter Schabowski, “vatandaşların derhal yurtdışına çıkabileceğini” açıkladı. Bu duyuru, Berlin Duvarı’nın yıkılmasını tetikledi. O gece Doğu ve Batı Almanyalılar sınır kapılarında bir araya gelerek tarihe geçen birleşme kutlamalarını başlattı.
Bir Gün, Beş Farklı Hikâye
9 Kasım, Almanya’nın tarihinde hem özgürlüğün hem de baskının, hem başlangıçların hem de trajedilerin sembolüdür. Bu nedenle Alman halkı bu tarihi “Schicksalstag – Kader Günü” olarak anıyor.
