Yıllardır uğraştığımız, uğruna milyar dolarları heba ettiğimiz ama bir türlü belli bir noktada tutmayı uzun süre başaramadığımız döviz kuru… Ve tabi ki bunun hemen ardından gelen ihracat ve ithalatta döviz kurunun etkisi…İthalat artarsa döviz kuru ne olur? Peki ama ekonomide ithalat ve ihracatta döviz kurunun etkisi nasıl oluyor? Hepimizin aklında olan sorularla bunları en sade şekilde anlatalım
1-İthalat artarsa döviz kuru ne olur?
Yapılan araştırmalar her dönemde kur yükseldikten sonra ihracatın aksine, ithalatın arttığını gösteriyor. Kur yükseldikten sonra ihracat belli bir noktaya kadar artıyor, bu doğru ancak daha sonrasında tamamıyla ithalat artıyor.
2- Döviz kurunu kim belirliyor?
Türkiye'de uygulanacak döviz kuru rejimini, Hükûmet ile birlikte belirlemek ve uygulamak Merkez Bankasının temel görevlerinden biridir. Belirlenen döviz kuru rejimi çerçevesinde döviz kuru politikasının biçimlendirilmesi ile uygulanması görevi ve yetkisi ise Merkez Bankasına aittir.
3- Kur artışı ulusal parayı nasıl etkiler?
Döviz kuru yükselir ise ülkenin parası değer kaybeder ve diğer ülkelerin para birimlerinin değeri artar, döviz kuru düşer ise ülkenin para birimi değerlenir ve diğer para birimleri değer kaybeder. Dövizin ulusal para cinsinden fiyatına dolaysız kotasyon denir.
4- Kur, ne kadar artabilir?
Döviz kuru genel olarak ülkenin sahip olduğu döviz miktarına bağlı olarak değişir. Yani döviz arzının azalması döviz kurlarını düşürürken, dövize talebin artması ise döviz kurunu yükseltir.
5- Enflasyon artarsa döviz kuru ne olur?
Yüksek enflasyon, paranın satın alma gücünü azaltır. Yaşam maliyetini artırır. Mesela, elimizdeki para ile satın alabildiğimiz mal veya hizmet sayısı enflasyonun yükselmesi nedeniyle azalır. Enflasyon rakamları yüksek gelirse dolar kuru yükselir.
6- Döviz kuru ülke ekonomisini nasıl etkiler?
Döviz kurunun en iyi bilinen ekonomik etkisi, dış ticaret üzerindeki etkisidir. Teorik olarak döviz kurundaki bir artış ihracatı artırıp ithalatı kısar ve dış dengenin sağlanmasına katkıda bulunur. Döviz kurundaki düşüş ise ihracatı kısıp ithalatı cazip hale getirerek dış dengeyi olumsuz etkiler.
7- Dolar Euro’yu geçerse ne olur?
Eğer dolar Euro’yu geçerse o zaman Türkiye bu ilişkide ciddi parite zararı yaşayacak demektir. Türkiye ile benzer durumda olan yani ihracatının ya da dövizli gelirinin ağırlığı Euro ile buna karşılık dövizli giderleri ve dış borç ödemelerinin ağırlığı dolarla olan şirketler için de aynı kayıp ortaya çıkıyor.
8- Döviz kuru neye göre belirlenir?
Temel olarak serbest piyasalarda döviz kuru talebe göre oluşur. Yani ülkenin yerel para birimine olan talep, yerel veya global piyasalarda artarsa yerel para biriminin değeri diğer para birimlerine kıyasla yükselir. Tersi bir durumunda ise düşer.
9- Doların yükselmesinde ya da düşmesinde neler etkilidir?
Bir ülkenin dolara olan ihtiyacının yanında; Döviz kurunu etkileyen başlıca unsurlar; FED kararları, IMF, Uluslararası ticaret, cari açık, para birimine olan arz-talep, enflasyon değişimleri, ekonomik ilişkiler, yurt içi ve yurt dışı faiz oranları, turizm ve dış ilişkiler olarak tanımlanabilir.
10- Faizlerde değişiklik dövizi nasıl etkiler?
Faiz artırımı olursa dolar ne olur? Faiz ile döviz kuru arasında ters orantı vardır. Faiz artarsa TL'ye talep artar bu nedenle TL değerlenir, yani paranın fiyatı faizdir.
11- Paranın değeri neden düşer?
Eğer insanlar Türk Lirası talep ederse Türk Lirası'nın değeri artar. Eğer Merkez Bankası para basarsa, paranın miktarı artar ve dolayısıyla değeri düşer.
12- Dolar çok fazla yükselirse ne olur?
Döviz borcu olan şirketler eğer bu borca karşı sigorta almamışlarsa borçlarını bu kurdan ödeyemez hale gelecek. O yüzden şirket bilançoları bozulacak. Doğrudan ve dolaylı enflasyon etkisi olacak. İthal edilen malların fiyatları fırlayacak.
ŞİMDİ GELELİM HERKESİN MERAK ETTİĞİ, YA DA ACABA NEDEN OLUYOR DEDİĞİ SON SORUYA
13- FAİZ DÜŞERSE ENFLASYON AZALIR MI?
Klasik talep kanununa göre faizlerle enflasyon arasında ters orantı vardı. Uygulayacağınız genişletici para politikası ile kişilerin paraya ulaşabilmesini kolaylaştırırsanız Uyuyan canavarı uyandırırsınız. Faiz düşerse enflasyon artar. Bir süre sonra enflasyonu düşürmek için faiz artışına gidilmezse şaşırmayın.
