Gazeteci Yazar Ali Kılıçarslan ‘ın Eskişehir Anadolu Üniversitesi
Rektörü Sayın Prof. Dr. Yusuf Adıgüzel ile yaptığı röportaj
Eura24 okurlarınında ilgisini çekeceğini umuyoruz
Anadolu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Adıgüzel:
“HEDEFİMİZ, BÜTÜN DÜNYAYA TÜRKÇE ÖĞRETMEK”*
Ali Kılıçarslan
a.kilicarslan@web.de
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi (AÜAÖF), bu yıl başlattığı Türk Dili ve Kültürü (Uluslararası Öğrenciler İçin) Önlisans Programı ile önemli bir yeniliğe imza attı. Dış Türkler, Türkçe öğrenmek ve Türk kültürünü tanımak isteyen yabancı öğrenciler ile akademik çevrelerden yoğun ilgi gören programı ve üniversitenin yurtdışı çalışmalarını daha yakından öğrenmek gayesiyle AÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Adıgüzel ile yaptığım söyleşiyi paylaşıyorum.
- “AÜ, Türkçeyi dünyaya taşıyor. Yeni program uluslararası öğrencilere kapı açıyor” sloganıyla tanıtılan ve sizin de ifadenizle; “Hedefimiz bütün dünyaya Türkçe öğretmek” vizyonu doğrultusunda şekillenen bu girişim, Türkçenin evrensel ölçekte öğretilmesi ve Türk kültürünün tanıtılması açısından büyük önem taşıyor. Türk Dili ve Kültürü Programı’ndan kimler yararlanabilecek?
Prof. Adıgüzel: Aslında bu yıl AÜAÖF üzerinden başlattığımız Türk Dili ve Kültürü Programı çok geniş bir kitleye hitap ediyor. Dünyanın her yerindeki yabancı uyruklular ve çifte vatandaşlarımız bu programdan yararlanabilecekler. Türkçeyi öğrenmek isteyen, özellikle Türkiye’de yüksek lisans ya da doktora yapmayı düşünen öğrenciler, bulundukları ülkeden ayrılmadan Türkçe öğrenme imkânına kavuşacaklar.
Bunun yanında, yurtdışında yaşayan ve kendi kültürünü daha yakından tanımak isteyen gençler için de program çok kıymetli. Hatta kendi kültürünü çocuklarına aktarmak isteyen anne babalar da bu imkândan faydalanabilecekler. Kısacası; hem akademik hedefi olanlara hem de kültürel aidiyetini yaşatmak isteyenlere yönelik oldukça kapsayıcı bir program hazırladık.
- Türk Dili ve Kültürü Programı’na katılım süreci hangi aşamalardan oluşuyor?
Prof. Adıgüzel: Türk Dili ve Kültürü Programı’na katılım birkaç aşamadan oluşuyor. Öncelikle yurtdışındaki öğrenciler için düzenlediğimiz online giriş sınavına katılmaları gerekiyor. Bu sınavın ardından öğrencilerimiz çevrimiçi uzaktan eğitimle Türkçe öğrenebilecekleri hazırlık sınıfına kaydolabiliyorlar.
Hazırlık sınıfını başarıyla tamamlayan öğrenciler, sadece Türk Dili ve Kültürü Önlisans Programı’na değil, aynı zamanda Türkçe eğitim verilen 40’tan fazla lisans ve önlisans programından da birini tercih edebiliyorlar. Eğer, zaten bir Türkçe yeterlilik sertifikasına sahiplerse, hazırlık okumadan doğrudan birinci sınıftan başlayabiliyorlar. Özellikle Türkçesini akademik düzeyde geliştirmek isteyen öğrenciler için bu program gerçekten büyük bir fırsat. Hem dil becerilerini ilerletiyorlar hem de Türkiye’de yükseköğretime devam etme şansını yakalıyorlar.
- Başvuru yöntemleri, kabul şartları ve sınavların uygulanma biçimi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Prof. Adıgüzel: Programa başvuru süreci oldukça basit. Öncelikle adayların yurtdışında bir liseden mezun olmaları gerekiyor, bunun dışında herhangi bir yaş sınırlamamız yok. Başvurular sonrasında online bir giriş sınavımız var. Bu sınav çok zorlayıcı değil; çoğu öğrencimizin rahatlıkla başarabileceğini düşünüyoruz.
Ayrıca programın içinde bir hazırlık sınıfı bulunduğu için başvururken dil yeterlik belgesi şartı da aramıyoruz. Öğrenciler hazırlık sınıfında zaten Türkçe öğrenme imkânına sahip oluyorlar. Bunun yanı sıra, Türk kültürünün daha geniş kitlelere ulaşmasını istiyoruz. Bu nedenle eğitim ücretlerini de herkesin erişebileceği makul bir seviyede tuttuk.
- Programın eğitim süresi ve akademik yapısı nasıl planlandı?
Prof. Adıgüzel: Programın eğitim süresi önlisans yapısına uygun olarak iki yıl. Ancak Türkçe bilmeyen öğrenciler için bir de hazırlık sınıfı bulunduğu için, toplam süre üç yıla kadar uzayabiliyor.
Öğrencilerimiz iki yıllık bu önlisans programını tamamladıktan sonra isterlerse dikey geçiş hakkını kullanarak Türk Dili ve Edebiyatı ya da Türkoloji gibi dört yıllık lisans bölümlerine devam edebiliyorlar. Yani bu program sadece Türkçe öğrenmekle sınırlı kalmıyor, öğrencilerin akademik hayatlarına daha ileri seviyelerde de kapı aralıyor.
- AÜ, bu program aracılığıyla yalnızca Türkçe öğretmeyi değil, aynı zamanda Türk kültürünü tanıtmayı ve evrenselleştirmeyi de hedefliyor. Bu bağlamda Türkiye dışındaki iletişim ve tanıtım ağlarınızı nasıl kurguluyorsunuz? Özellikle Almanya’nın Köln kentinde AÖF’ne bağlı iletişim bürosunun mevcut durumu ve geleceğe yönelik planlarınız hakkında neler söylemek istersiniz?
Prof. Adıgüzel: Öncelikle şunu net olarak ifade etmek isterim: Zaman zaman ‘AÜ, Avrupa’daki eğitim faaliyetlerinden vazgeçiyor’ şeklinde yanlış bilgiler dolaşıyor. Bu kesinlikle doğru değil. Tam tersine, biz eğitim faaliyetlerimizi daha da genişleterek, büyüterek ve dijitalleşmenin imkânlarını kullanarak daha etkili ve verimli bir şekilde tüm dünyaya açılıyoruz. Bugün sadece Türkçe değil, aynı zamanda İngilizce eğitim diline sahip programlarımızla da dünyanın farklı coğrafyalarına eğitim ihraç ediyoruz. Bu noktada yurtdışında yaşayan sivil toplum kuruluşlarının, bizim tanıtım faaliyetlerimize destek olmalarını çok önemsiyoruz. Aynı şekilde yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın, esnaflarımızın, kamu çalışanlarımızın katkıları da daha fazla öğrenciye ulaşmamız açısından çok kıymetli. 
Köln büromuz önümüzdeki günlerde yalnızca bir başvuru merkezi olarak değil, aynı zamanda Türk dilini ve kültürünü tanıtan bir cazibe merkezi olarak hizmet verecek. Burada yürütülecek etkinlikler sayesinde gençlerimiz Türkçeyi daha etkili öğrenme fırsatı bulurken, aynı zamanda kültürel kökleriyle daha güçlü bağlar kuracaklar. Amacımız, Köln büromuzu Avrupa’da Türk kültürünü tanıtan, öğrenci ve ailelerimizi bir araya getiren, aynı zamanda akademik ve kültürel bir buluşma noktası haline dönüştürmek. Böylece Türk dilini ve kültürünü evrensel ölçekte daha görünür, daha güçlü ve daha kalıcı kılmayı hedefliyoruz.
- Türk Dili ve Kültürü Programı’nın uluslararası tanıtımı kapsamında çeşitli ülkelerde faaliyetler yürütüyorsunuz. Bulgaristan’da kısa süre önce gerçekleştirilen çalışmalar buna örnek teşkil ediyor. Yakın dönemde hangi ülkelerde benzer etkinlikler planlıyorsunuz? Bu bağlamda Almanya’da da bir tanıtım etkinliği düşünüyor musunuz?
Prof. Adıgüzel: Bu sistemi tüm dünyaya yaymaya çalışan bir rektör olarak tanıtım çalışmalarına bizzat öncülük ediyorum. Gittiğim her ülkede temsilciliklerimizle ve sivil toplum kuruluşlarımızla görüşmeler yapıyor, programımızı doğrudan anlatma fırsatı buluyorum. Tanıtım etkinliklerimiz sadece yüz yüze değil, sosyal medya aracılığıyla da tüm dünyada devam ediyor.
Bunun yanında yıllardır hizmet verdiğimiz ülkelerde öğrencilerimizi mezun ederken onlara diplomalarını takdim ediyor, aynı zamanda kültürel bir buluşma ortamı oluşturuyoruz. Bu mezuniyet programları, hem öğrencilerimiz hem de bulundukları ülkelerdeki Türk toplulukları için çok değerli birer tanıtım faaliyeti oluyor.
Yakın dönemde farklı ülkelerde de benzer etkinlikler planlıyoruz. Özellikle yoğun Türk nüfusunun yaşadığı Almanya bizim için ayrı bir önem taşıyor. Bu vesileyle şimdiden bir müjde vermek isterim: 11 Ekim 2025 tarihinde Köln’de özel bir mezuniyet ve tanıtım programı gerçekleştireceğiz. Bu etkinliğimiz, hem öğrencilerimiz hem de Avrupa’daki vatandaşlarımız için çok anlamlı bir buluşma olacak. Ayrıca sivil toplum kuruluşlarıyla bir araya gelerek ve taleplerini dinleyeceğiz.
- Katkılarınız ve paylaştığınız görüşleriniz için çok teşekkür ediyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.
Türk Dili ve Kültürü (Uluslararası Öğrenciler İçin)
https://www.anadolu.edu.tr/acikogretim/turkiye-programlari/acikogretim-fakultesi-onlisans-programlari-2-yillik/turk-dili-ve-kulturu
* Türkiye Gazetesi (Avrupa Baskısı), 09.09.2025
