Bilimde Organize Sahtecilik: Yayınlar Endüstriyel Ölçekte Üretiliyor
Sahte ilmi makalelerin sayısı gerçek yayınlardan 10 kat hızlı artıyor
Illinois Üniversitesi’nin araştırması, bilimsel yayıncılıkta sahteciliğin “endüstriyel boyutlara” ulaştığını ortaya koydu. ABD ve Avustralya’dan bilim insanlarının çalışması, giderek daha fazla makalenin sahte veriler ve satın alınmış yazarlıklar nedeniyle geri çekildiğini gösteriyor.
Aynı grafikler, farklı makaleler
Araştırmacılar, farklı makalelerde aynı sahte grafik ve görsellerin tekrar tekrar kullanıldığını tespit etti. Bu izler, organize çalışan ve sistematik şekilde sahte makale üreten ağları gün yüzüne çıkardı.
“Paper Mill” fabrikaları iş başında
Sahte yayınların merkezinde, sipariş üzerine ilmi makale üreten ve bunları aracılar üzerinden satan “paper mill” adı verilen yapılar bulunuyor. Bu makaleler sahte dergilerde, kapatılmış ama ismi kullanılan eski akademik dergilerde ve hatta rüşvetle saygın dergilerde yayımlanabiliyor.
Bilim ve tıp için büyük risk
Uzmanlar, sahte verilerin yalnızca bilimi değil, tıbbi tedavileri ve sanayiyi de tehlikeye attığını belirtiyor. Yanlış verilere dayalı üretim süreçleri ve hatalı klinik deneyler ciddi riskler doğurabilir.
Çin ve Hindistan başı çekiyor
En çok sahte makalenin Çin ve Hindistan kaynaklı olduğu tespit edildi. Ancak sahte yayınlar, tüm dünyada bilimsel literatürün güvenilirliğini tehdit ediyor.
Bilim adamlarının TÜV’ü çağrısı
Magdeburg Üniversitesi’nden Prof. Bernhard Sabel, sahteciliğin önlenmesi için bağımsız ve uluslararası bir denetim mekanizması kurulması gerektiğini savunuyor. Bu yapı, bir “Bilim TÜV’ü” gibi çalışarak akademik dergileri ve yayın süreçlerini sıkı denetime almalı.
