Almanya’da Emeklilik ve Çalışma Süresi Tartışması Alevlendi
Hükümetten “daha uzun çalışma” mesajı: Türk çalışanlar için yeni bir dönem mi başlıyor?
Almanya’da sosyal güvenlik sistemlerinin geleceği tartışılırken, hükümet cephesinden gelen açıklamalar emeklilik yaşının ve çalışma süresinin uzatılabileceğine işaret ediyor. Çalışma Bakanı Bärbel Bas emekliliğin yaşa değil ödenen prim yılına göre belirlenmesini gündeme taşırken, Ekonomi Bakanı Katherina Reiche ise “Daha fazla ve daha uzun çalışmalıyız” sözleriyle tartışmayı yeni bir boyuta taşıdı.
Emeklilik yaşı yerine prim yılı modeli
Federal Çalışma Bakanı Bas, emekliliğin yaşam beklentisine göre değil, çalışma hayatında geçirilen süreye göre düzenlenmesini “daha adil” bulduğunu açıkladı. Bu modele göre erken yaşta mesleki eğitime başlayıp uzun yıllar prim ödeyenler daha erken emekli olabilecek. Buna karşılık üniversite eğitimi nedeniyle geç iş hayatına atılanlar için emeklilik yaşı uzayabilecek.
Bu yaklaşım, özellikle işçi kökenli göçmenler için avantajlı görülüyor. Zira Almanya’daki Türklerin önemli bir bölümü, erken yaşta iş hayatına atılarak uzun yıllar prim ödemiş durumda.
Ekonomi Bakanı Reiche: “Daha çok çalışmalıyız”
Tartışmayı sertleştiren açıklama ise Ekonomi Bakanı Katherina Reiche’den geldi. Reiche, Almanya’daki refah seviyesinin mevcut çalışma düzeniyle sürdürülemeyeceğini savunarak, “Daha fazla ve daha uzun çalışmak zorundayız” dedi.
Reiche, erken emekliliği teşvik eden uygulamaların sona erdirilmesi gerektiğini belirterek, “Rente mit 63” olarak bilinen 63 yaşında emeklilik uygulamasına da mesafeli yaklaştı. Sosyal güvenlik sistemlerinin halihazırda aşırı yük altında olduğunu vurgulayan Reiche, koalisyon anlaşmasındaki reformların yetersiz kaldığını savundu.
Ekonomi Bakanı, Almanya ile ABD’yi karşılaştırarak dikkat çekici bir örnek verdi:
ABD’de çalışanlar yılda ortalama 1.800 saat, Almanya’da ise yalnızca 1.340 saat çalışıyor. Reiche’ye göre Almanya bu haliyle uluslararası rekabette geri düşüyor.
Kendi partisinden sert tepki
Reiche’nin sözleri, kendi partisi CDU içinde de tepkiyle karşılandı. CDU’nun sosyal kanadı olan CDA, bu çıkışın koalisyon anlaşmasında yer almadığını vurguladı. CDA Başkan Yardımcısı Christian Bäumler, Reiche’nin açıklamalarını “gerçeklikten kopuk” olarak nitelendirdi.
Bäumler, Almanya’daki düşük ortalama çalışma süresinin nedeninin yüksek yarı zamanlı çalışma oranı olduğunu belirterek, “Bunu görmezden gelen bir ekonomi bakanı yanlış bir tercihtir” dedi.
Türkler açısından ne anlama geliyor?
Almanya’da yaşayan Türkler açısından bu tartışma hayati önem taşıyor. Birinci ve ikinci kuşak Türklerin önemli bir bölümü:
- Erken yaşta iş hayatına başladı
- Fiziksel olarak ağır işlerde çalıştı
- Uzun yıllar kesintisiz prim ödedi
Bu nedenle prim yılına dayalı emeklilik modeli, Türk işçileri için avantajlı bir düzenleme olarak değerlendiriliyor. Ancak “daha uzun çalışma” söylemi ve erken emeklilik imkanlarının sınırlandırılması, özellikle sağlık sorunları yaşayan yaşlı göçmen işçiler için ciddi mağduriyet riski taşıyor.
Uzmanlara göre, yeni reformlarda ağır işlerde çalışanlar, göçmen kökenli işçiler ve sağlık durumu yıpranmış emekçiler için özel düzenlemeler yapılmaması halinde, sosyal adalet tartışmaları daha da derinleşecek.
2026 kritik yıl
Başbakan Friedrich Merz, 2026 yılında kapsamlı bir emeklilik reformunun gündeme geleceğini duyurdu. Görünen o ki Almanya’da emeklilik yaşı, çalışma süresi ve sosyal güvenlik sistemi önümüzdeki dönemin en hararetli siyasi tartışmalarından biri olmaya devam edecek.
