Kuzey Makedonya’nın her bir beldesinde Türk kahvesi, sadece bir içecek değil; bir yaşam biçimi ve gönülden gönüle uzanan bir bağ niteliğindedir. Telveleri, kişinin iç dünyasında biriken mutluluk, huzur ve bazen acıyı anlatır; köpüğü ise “kaymak” olarak adlandırılır ve kahvenin en değerli kısmı sayılır. Sade içilir, şekerli pek tercih edilmez; her yudumda bin acıyı unutmak ister gibi yudumlanır, keyifle. Acıya, acı katıp geçmişin acısını hafifletmek istrcesine yudumlar kahveyi içen kişi… Tatlısı da, muhabbettir; başka bir şey istenmez, herkesle de içilmez.
Balkanlar’da farklı milletler arasında da kahve, birleştirici bir unsur olarak öne çıkar. Türkler, Arnavutlar, Makedonlar ve diğer topluluklar, kahve başında acısıyla tatlısıyla geçmişi konuşur, muhabbet eder. Burada ilginç bir gelenek vardır: Kahve ikram edilir, sorulmaz. “İçer misin, nasıl içersin?” diye beklenmez; misafire gönülden bir sunum yapılır. “Kahve içer misiniz?” sorusu saygısızlık olarak kabul edilir. Kahve içer misin diye sorulmaz; içmezse bile hatırı için dahi memnuniyetle kabul eder ve muhabbete dahil olur. Makedonlar arasında "Tursko Kafe", Arnavutlar arasında "Kafe Turke" denir. Ne derseniz deyin, dumanı bile insana huzur verir.
Kimi zaman sohbeti hafifletmek için küçük latifeler de eklenir. Örneğin, Makedon bir arkadaş “bez şeker” derse, kahve sunanlar hemen “Aaa, beş şeker!” diye şakacı bir şekilde cevap verir. Aslında Makedoncada “bez şeker”, şekersiz yani sade kahve anlamına gelir. Bu küçük oyun, farklı dillerin ve kültürlerin bir arada bulunduğu ortamda gülümsemelere ve samimi paylaşımlara vesile olur.
Sosyal toplantılarda ve aile buluşmalarında kahve, sohbetin derinleşmesini sağlar, insanların birbirini anlamasına vesile olur. Genç kuşaklar da bu gelenek sayesinde hem atalarından miras kalan kültürü muhafaza ediyor hem de farklı milletlerle müsamaha sofrasında birleşip gönülleri ısıtıyor.
Kuzey Makedonya’da kahve, bir içimden çok daha fazlasıdır; kaymağıyla, telvesiyle ve sunumuyla insanları bir araya getiren, kalpten kalbe bir bağdır. Her fincan, paylaşılan bir anın ve kültürün sıcaklığını taşır. Fincan dediğime bakmayın; büyük bir kupa ile de kahve ikramı yapılır, sakın şaşırmayın.